Poznań: deficyt kierowców i motorniczych mimo różnorodności

Kobiety jeżdżące autobusami i tramwajami, pracownicy z Nigerii, Gruzji, Ukrainy i Bangladeszu, a do tego nowe kampanie rekrutacyjne, pakiety socjalne i dedykowane kursy – tak dziś wygląda komunikacyjna rzeczywistość MPK Poznań. Spółka działa w duchu polityki równościowej miasta i systematycznie poszerza zespół o osoby różnego pochodzenia, wieku i płci.

Różnorodność, nie deklaracja

MPK Poznań zatrudnia obecnie 2355 osób, z czego 382 to kobiety. Wśród nich 158 pracuje jako motornicze, a 57 jako kierowczynie autobusów. Firma zatrudnia także 115 obcokrajowców – 51 jako kierowców autobusów i 33 jako motorniczych – pochodzących m.in. z Ukrainy, Białorusi, Rosji, Gruzji i Nigerii. Dodatkowo 110 obcokrajowców świadczy usługi przez agencje pracy (m.in. z Indii, Nepalu, Filipin, Bangladeszu i Sri Lanki).

W MPK można spotkać kobiety także na stanowiskach technicznych i dyspozytorskich – jako ślusarki, dyspozytorki, planistki, kontrolerki ruchu czy magazynierki. Firma podkreśla, że nie ma czegoś takiego jak „typowo męskie” czy „kobiece” zawody. Kobiety jeżdżące tramwajami w Poznaniu to żadna nowość – pierwsze zatrudniono już w 1950 roku.

Po wybuchu wojny MPK zgłosiło gotowość zatrudnienia uchodźców z Ukrainy, także jako motorniczych i kierowców. Zorganizowano dedykowane kursy z udziałem tłumaczy. Jednak ukraińskie uprawnienia nie są ważne w Polsce, dlatego kandydaci musieli zdobyć nowe kwalifikacje i przejść pełne szkolenie.

Kierowczyni – nie tylko z nazwy

W 2010 roku MPK Poznań wspólnie z organizacją No Women No Art i „Gazetą Wyborczą” zorganizowało konkurs na nazwę żeńskiego odpowiednika zawodu kierowcy. Spośród kilkuset zgłoszeń wygrało słowo „kierowczyni” – jako zgodne z normami językowymi i równościowymi. Dziś to określenie funkcjonuje w oficjalnej komunikacji MPK.

Spółka promuje kobiety w kampaniach rekrutacyjnych. W działaniach promujących zatrudnienie („Zostań jednym z nas”) twarzami akcji są m.in. kobiety i obcokrajowcy. Najnowsza kampania prezentuje sylwetki pań pracujących na różnych stanowiskach – od motorniczych po dyspozytorki.

Wakatów wciąż dużo

Mimo wysiłków rekrutacyjnych i zatrudniania także przez agencje, MPK Poznań szacuje aktualne zapotrzebowanie na ok. 70 kierowców autobusów i 30 motorniczych. Trwają intensywne działania: ogłoszenia pojawiają się w mediach, urzędach pracy, Internecie, na ekranach LCD w pojazdach, a nawet na ulicach – podczas akcji rekrutacyjnych w przestrzeni miejskiej.

MPK uruchamia także bezpłatne kursy – zarówno dla przyszłych kierowców (kat. D), jak i motorniczych. Kandydaci na kurs muszą spełniać wymogi wiekowe (24 lata dla kierowcy, 21 dla motorniczego), mieć wykształcenie zawodowe, znać topografię miasta, być dyspozycyjni, odporni na stres i niekarani. Znajomość języka polskiego w stopniu komunikatywnym jest obowiązkowa.

Elastyczne formy pracy, wsparcie i rozwój

MPK Poznań oferuje swoim pracownikom możliwość wyboru formy zatrudnienia – pełny etat, część etatu, praca weekendowa lub wyłącznie na jedną zmianę. Proponuje także bogaty pakiet socjalny: dofinansowania do wypoczynku i sportu, bilety do kina i teatru, kursy i szkolenia zawodowe, bilety specjalne ZTM (12 zł rocznie także dla rodzin) oraz premie uznaniowe.

Spółka deklaruje, że wynagrodzenia rosną wraz ze stażem. Kierowcy i motorniczowie, którzy posiadają już doświadczenie w innej firmie, otrzymują wyższe wynagrodzenie już na starcie.

Zmiany pokoleniowe i systemowe

Sytuację kadrową komplikuje także nowelizacja przepisów dotyczących emerytur pomostowych. Osoby, które z nich korzystają, nie mogą wrócić do pracy na stanowiskach o „szczególnym charakterze” – w tym kierowców i motorniczych – niezależnie od formy umowy. To ogranicza możliwość dalszego zatrudniania doświadczonych emerytów.

Po pandemii MPK przyjęło wielu kierowców z sektora turystycznego, który uległ załamaniu. Dziś spółka stara się pozyskiwać pracowników z różnych grup – kobiet, osób 50+, obcokrajowców, a także firm objętych zwolnieniami.